گیاه زردچوبه یا زعفران هندی از خانواده زنجبیل و گیاه بلندقدی است که ارتفاع آن گاهی به دو متر و بیشتر هم میرسد.
گلهای زردچوبه سفید مایل به زرد است و در بعضی از کشورها به آن زعفران هندی می گویند. در جزایر آنتیل زردچوبه کشت می شود و به آن زعفران کولی نام داده اند.
ورکومین یک ماده فعال اصلی در ترکیبات زردچوبه است؛ یک ضدالتهاب موثر با خواص آنتیاکسیدان قوی که ۳ درصد از وزن زردچوبه را تشکیل میدهد. دوز مصرف مناسب این ماده را ۱ گرم در روز توصیه کردهاند.
کورکومین به سختی در خون جذب میشود اما اگر شما همراه با زردچوبه، فلفل سیاه استفاده کنید به جذب آن کمک کردهاید. فلفل سیاه دارای مادهای به نام پیپرین (Piperin) است که جذب کورکومین در بدن را افزایش میدهد. بهترین مدلهای کپسول زردچوبه دارای پیپرین هستند که به تاثیرگذاری بیشترشان کمک میکند. کورکومین همچنین در چربی حل میشود، پس شاید ایده خوبی باشد که بیشتر همراه با غذاهای چرب مصرف شود.
خواص بینظیر زعفران هندی یا زردچوبه ایرانی
۱.درمان التهاب مزمن
التهاب در بدن نقش بسیار مهمی دارد. التهاب کمک میکند بدن شما با مهاجمان خارجی مبارزه کند و در ترمیم آسیبها هم نقش بازی میکند. بدون التهاب عوامل بیماریزا به راحتی میتوانند بر بدن شما چیره شوند و شما را از پا دربیاورند. خیلی ساده میگوییم که کورکومین به عنوان یک ماده فعال، کلید درمان التهاب مزمن است و با التهاب در سطح مولکولی مبارزه میکند.
۲.افزایش ظرفیت آنتیاکسیدان بدن
کورکومین موجود در زردچوبه یک آنتیاکسیدان قوی است که میتواند رادیکالهای آزاد را خنثی کند. کورکومین همچنین باعث فعال شدن آنتیاکسیدانهای خود بدن میشود؛ یعنی لشکری از آنتیاکسیدانها را در برابر رادیکالهای آزاد قرار میدهد. در نتیجه دیگر شانسی برای رادیکالهای آزاد باقی نمیماند، چون زردچوبه مستقیما جلوی آنها را میگیرد و آنتیاکسیدانهای موجود در بدن را هم تحریک میکند تا در برابر آنها از بدن دفاع کنند.
۳. کاهش خطر بیماریهای ذهنی و بهبود عملکرد مغز
خاصیت زردچوبه این است که میتواند میزان این فاکتورهای نوروتروفیک مغز را افزایش دهد. این خاصیت زردچوبه میتواند در به تعویق انداختن بسیاری از بیماریهای مغزی مرتبط با افزایش سن موثر باشد. کورکومین زردچوبه همچنین میتواند باعث بهبود حافظه شود و شما را باهوشتر کند! هرچند در این زمینه نیاز به تحقیقات کنترلشدهی بیشتری وجود دارد.
۴. کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی
شاید بتوان گفت که مزیت اصلی کورکومین زردچوبه برای قلب بهبود عملکرد لایه درون رگی (Endothelium) است که درواقع لایه نازکی از سلولهاست که درون رگهای خونی و لنفاوی را پوشش دادهاند. مشخصا عدم عملکرد صحیح لایه درون رگی عامل برجستهای در بیماریهای قلبی است و باعث کاهش توانایی کنترل «فشار خون» و «انعقاد خون» میشود.
تحقیقات زیادی به ما نشان دادهاند که زردچوبه میتواند باعث بهبود عملکرد لایه درون رگی شود. یکی از این تحقیقات نشان داده است که کورکومین زردچوبه میتواند به اندازه ورزش کردن برای قلب مفید باشد. تحقیقات دیگری هم نشان دادهاند که زردچوبه میتواند به خوبی داروی آتورواستاتین (Atorvastatin) باعث بهبود عملکرد لایه درون رگی میشود.
مطالعات زیادی نشان دادند که کورکومین موجود در ترکیبات زردچوبه میتواند باعث کاهش رشد سلولهای سرطانی در آزمایشگاه شود. این ماده در آزمایش روی حیوانات نیز رشد تومور را متوقف کرده است.
۶. پیشگیری و درمان آلزایمر
متاسفانه هنوز هیچ درمان قطعی برای آلزایمر وجود ندارد. به همین دلیل در حال حاضر جلوگیری از پیدایش این بیماری مهمتر است. خبر خوب این که زردچوبه نشان داده خاصیت جلوگیری از این بیماری را دارد. آن طور که مشخص است التهاب و اکسید شدن در بیماری آلزایمر نقش دارند و کورکومین زردچوبه خاصیت ضدالتهابی و آنتیاکسیدان قوی دارد. به علاوه کلید بیماری آلزایمر رسوب کردن پروتئینهایی است که به آن پلاکهای آمیلوئید میگویند. تحقیقات نشان داده است که کورکومین میتواند به از بین بردن این پلاکها کمک کند. البته تاثیر این ماده در کند کردن و حتی معکوس کردن پروسه بیماری آلزایمر در انسان نیاز به تحقیقات بیشتر دارد.
۷. تاثیر موثر در درمان التهاب مفصل
کورکومین موجود در زردچوبه میتواند به درمان التهاب مفصل کمک کند. این خواص زردچوبه را تحقیقات زیادی تایید کرده است؛ خصوصا در تحقیقاتی که روی بیماران دارای آرتریت روماتویید یا روماتیسم مفصلی انجام شده، زردچوبه حتی از داروهای ضدالتهابی هم تاثیر بهتری نشان داده است. نتایج تحقیقات دیگر نیز همگی بهبود علائم بیماری را نشان دادند و این موضوع بسیار امیدوار کننده است.
۸. درمان افسردگی
خواص زردچوبه در زمینهی درمان افسردگی هم نتایج امیدوارکنندهای را نشان داد.
افسردگی با کاهش فاکتور نورونزایی مشتقشده از مغز (Neurotrophic Factor) و کمکاری هیپوکمپوس یا اسبک مغز که مرکز یادگیری در مغز است، مرتبط است. کورکومین موجود در زردچوبه با افزایش میزان فاکتور نورونزایی مشتقشده از مغز این تاثیرات را خنثی میکند. علاوه بر این شواهدی وجود دارد که کورکومین میتواند پیامرسانهای عصبی عامل سروتونین و دوپامین را تقویت کند.
۹. جلوگیری از پیری و بیماریهای مربوط به آن
اگر زردچوبه توانایی پیشگیری از بیماریهای قلبی، سرطان و آلزایمر را دارد، مشخصا خاصیت افزایش طول عمر را هم دارد. به همین دلیل است که در کشورهای دیگر مکملهای غذایی کورکومین تا این اندازه محبوب شدهاند.
۱۰. خواص زردچوبه برای پوست
ماسک زردچوبه علائم پیری زودرس را هم از بین میبرد و از آن جلوگیری میکند.
زردچوبه میتواند از سرطان پوست جلوگیری کند.